Van aardig naar assertief: doorbreek het patroon van conflictvermijding op de werkvloer
Het ‘aardige jongen/meisje’ patroon op de werkvloer: waarom je geen verantwoordelijkheid hoeft te dragen voor andermans emoties
Als NLP-coach en trainer zie ik het vaak: slimme, ambitieuze professionals die zich vastdraaien in de dynamiek van helpen, anderen tevreden stellen, en zichzelf wegcijferen. Dit gedrag wordt vaak veroorzaakt door het zogenaamde ‘aardige jongen/meisje’ conditionering. Het komt niet alleen voor in persoonlijke relaties, maar ook – en vaak zelfs vooral – op de werkvloer.
Herken je jezelf in het volgende? Je zegt vaker “ja” dan je wilt, om conflicten te vermijden. Je voelt je verantwoordelijk voor hoe anderen zich voelen. Als een collega boos is of je manager teleurgesteld reageert, vraag je jezelf meteen af wat jij fout hebt gedaan. Misschien doe je zelfs moeite om het probleem van de ander op te lossen, ten koste van je eigen werk en welzijn.
Dan is het tijd om hier verandering in te brengen.
Waarom je niet verantwoordelijk bent voor andermans emoties
Mensen met het ‘aardige jongen/meisje’ conditionering voelen zich vaak onbewust verantwoordelijk voor de negatieve emoties van anderen. Ze denken: “Als hij boos is, zal ik wel iets verkeerd hebben gedaan.” Dit komt voort uit een diepgewortelde angst voor afwijzing en een behoefte aan goedkeuring. Je bent vaak erg empathisch en gevoelig voor de gevoelens van anderen, wat je vatbaar maakt voor het dragen van emotionele lasten die niet van jou zijn.
Op de werkvloer uit zich dit in gedrag zoals:
- Altijd klaarstaan om collega’s te helpen, zelfs als je eigen deadlines in gevaar komen.
- Moeite hebben om nee te zeggen tegen een leidinggevende, uit angst om als oncollegiaal of niet-capabel gezien te worden.
- Het vermijden van confrontaties omdat je bang bent de harmonie te verstoren of iemand boos te maken.
- Je voortdurend schuldig voelen als iemand teleurgesteld of gefrustreerd is, ook al had jij daar geen directe invloed op.
De gevolgen van dit gedrag op je werk en carrière
Dit patroon kan een behoorlijke impact hebben op je prestaties en persoonlijke groei binnen een organisatie. Hoewel je misschien denkt dat het ‘aardig zijn’ prima is en het je helpt je werkrelaties te verbeteren, ondermijn je op lange termijn juist je eigen positie. Collega’s zullen geneigd zijn om extra taken naar je door te schuiven, omdat ze weten dat jij zelden nee zegt. Leidinggevenden zullen je misschien over het hoofd zien voor promoties, omdat je niet opkomt voor je eigen ideeën of grenzen. Omdat je je niet echt volledig uitspreekt. En uiteindelijk kan de stress van altijd maar geven, zonder voldoende terug te ontvangen, tot frustraties leiden en mogelijk zelfs tot een burn-out.
Wat je écht moet weten: Je bent niet verantwoordelijk voor hoe anderen zich voelen. Je kunt niet continu andermans teleurstelling, boosheid of frustratie vermijden door jezelf op te offeren. Deze emoties horen bij de ander, niet bij jou. De enige verantwoordelijkheid die jij hebt, is om duidelijk te zijn over je eigen behoeften en grenzen.
Van aardig zijn naar assertief: assertief zijn betekent niet onaardig zijn
Assertiviteit wordt vaak verkeerd begrepen als iets dat ‘hard’ of ‘bot’ is, maar in werkelijkheid draait het om duidelijke communicatie, respect voor jezelf en respect voor anderen. Dit betekent:
- Je eigen grenzen aangeven zonder schuldgevoel.
- Nee zeggen wanneer dat nodig is, zonder je te laten leiden door de angst voor afwijzing.
- Verantwoordelijkheid nemen voor je eigen emoties, en niet voor die van anderen.
- Hulp vragen wanneer je het nodig hebt, zonder het gevoel dat je een last bent.
Dit zijn vaardigheden die je kunt ontwikkelen. Maar hier komt het cruciale punt: een enkele assertiviteitstraining zal je niet structureel verder helpen als je de onderliggende overtuigingen en je zelfbeeld niet aanpakt.
Waarom één assertiviteitstraining niet genoeg is
Veel assertiviteitstrainingen richten zich op gedragsverandering: het leren van technieken om nee te zeggen of duidelijk je grenzen aan te geven. Maar gedragsverandering van aardig naar assertief blijft vaak tijdelijk als je niet werkt aan de diepere lagen: je overtuigingen en je identiteit.
Als NLP coach werk ik op verschillende logische niveaus, zoals gedefinieerd door Robert Dilts:
- Gedrag: Wat doe je in specifieke situaties? Dit is waar de meeste trainingen zich op richten.
- Overtuigingen en Waarden: Wat geloof je over jezelf en de wereld om je heen? Bijvoorbeeld: “Als ik nee zeg, stel ik mensen teleur.”
- Identiteit: Wie ben je? Zie je jezelf als iemand die altijd aardig moet zijn om gewaardeerd te worden?
Om echt duurzame veranderingen te creëren, moet je niet alleen werken op gedragsniveau, maar ook op het niveau van overtuigingen en identiteit. Pas wanneer je overtuigingen zoals “ik ben alleen waardevol als ik anderen tevreden houd” transformeert, kun je effectief assertief worden.
Wat je kunt verwachten van mijn coaching
Als NLP-coach help ik je om niet alleen assertieve vaardigheden te leren, maar ook om de onderliggende belemmerende overtuigingen te doorbreken die je vasthouden in het ‘aardige jongen/meisje’ patroon. Samen werken we aan:
- Het ontdekken van jouw kernwaarden en overtuigingen.
- Het herprogrammeren van deze overtuigingen om ruimte te maken voor gezonde assertiviteit.
- Het ontwikkelen van emotionele veerkracht, zodat je leert omgaan met het schuldgevoel dat vaak komt kijken bij het aangeven van je grenzen.
- Het opbouwen van een zelfbeeld waarin je weet dat je waardevol bent, zelfs als je niet iedereen tevreden houdt.
De impact hiervan is niet alleen merkbaar op je werk, maar in elk aspect van je leven. Door dit patroon te doorbreken, waardoor je je kunt ontwikkelen van aardig naar assertief, krijg je meer zelfvertrouwen, ervaar je minder stress, en creëer je gezondere (werk)relaties.
Klaar voor de volgende stap?
Herken je jezelf in dit patroon en wil je hier iets aan veranderen? Wil je meer assertiviteit ontwikkelen, niet alleen op gedragsniveau, maar ook in je overtuigingen en identiteit? Neem dan contact met mij op voor een persoonlijk coachingstraject. Samen zorgen we ervoor dat je op een gezonde manier je plek kunt innemen in elke werkrelatie, zonder jezelf weg te cijferen.
Bel of mail me voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek.
